Համազգային թատրոնը բազմամարդ էր, հնչում էր սիրված դերասանի կենդանի ձայնը, շուրջ բոլորը մոմեր էին, հրաժեշտի ծաղիկներ, զսպված արցունքներ, լուռ աղոթք: Զրույցները ՍՈՍ ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ բացակայության ու նրա մշտատև ներկայության մասին էին: Ավելի քան երբևէ օդում թևածում էին հուշերը, ափսոսանքը, մտատանջությունը: Ավելի քան երբևէ շրջանառվում էր Համազգային թատրոնի շենքի հարցը: Դա վարպետի վերջին, մեծ երազանքն էր:

Առաջին ալիքի ուղիղ եթերում կայացավ «Մանկական եվրատեսիլ-2013»-ի հայաստանյան ընտրական փուլը: Կիևում նոյեմբերի 30-ին կայանալիք մրցույթում Հայաստանը կներկայացնի 15-ամյա Մոնիկա Ավանեսյանը՝ «Շոկո ֆաբրիկա» երգով: Հաղթողի անունը որոշվեց պրոֆեսիոնալ ժյուրիի և հեռուստաքվեարկության արդյունքներով՝ 50/50 հարաբերակցությամբ: Ժյուրիի կազմում էին երգչուհի Սյուզան Մարգարյանը, երաժշտագետ Նաիրա Գյուրջինյանը, երգահան Արա Գեւորգյանը, երաժիշտ, գործիքավորող Արա Թորոսյանը:

Սեպտեմբերի 26-ին 76 տարեկան հասակում կյանքից հեռացավ երաժշտագետ, արվեստագիտության թեկնածու, արվեստի վաստակավոր գործիչ, Ազգային ժողովի պատվավոր մեդալակիր, Հայաստանի կոմպոզիտորների և երաժշտագետների միության անդամ, Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր, Երաժշտության պատմության ամբիոնի վարիչ Արաքսի Սարյանը: Արաքսի Սարյանն անցել է երաժշտագիտական լուրջ դպրոց` իր ուրույն հետքը թողնելով հայ երաժշության պատմության մեջ: Նրա գիտական հետաքրքրությունների գլխավոր թեման հայ քաղաքային երգն էր:

Սոս Սարգսյանի քաղաքացիական հոգեհանգիստը տեղի կունենա սեպտեմբերի 28-ին, ժամը 18:00-ից, Համազգային թատրոնում: Վերջին հրաժեշտը` սեպտեմբերի 29-ին ժամը 12:00-14:00-ն, Ալ. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնում: Հուղարկավորությունը` Կոմիտասի անվան պանթեոնում:

Բուսաբանական այգու հետ համատեղ «Սոբեսեդնիկ Արմենիի» թերթը մշակել է մի ծրագիր, որի համաձայն ժամանակ առ ժամանակ կկազմակերպվեն ցուցահանդեսներ: Այդ ցուցահանդեսների միջոցով ոչ միայն հանրությանը կներկայացվի հայկական մշակույթը, այլև կբարձրաձայնվեն Հայաստանում առկա էկոլոգիական խնդիրները: Այս մասին այսօր լրագրողներին հայտնեց «Սոբեսեդնիկ Արմենիի» թերթի ծրագրերի տնօրեն Մառա ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆԸ:

Ես հավատում եմ, որ մեծ մարդիկ մեծ են ամեն ինչում, անգամ սիրո հարցում: Նայեք այս երկու լուսանկարներին: Առաջինն արված է 1921-ին: Զորավար Անդրանիկի պսակադրության արարողությունն է Փարիզի Սբ. Հովհաննես-Մկրտիչ եկեղեցում, և քավորը Պողոս Նուբարն է: Նրա կողքին, գլուխը թեքած, փաշայի կինն է՝ Մարի Նուբարը, Հովհաննես բեյ Տատյանի դուստր Մարիամը:

Երբ ասում ենք Կոմիտաս, հասկանում ենք Արևելյան և Արևմտյան Հայաստանի 1000-ամյակների ամբողջ մշակույթը` արտահայտված երաժշտության լեզվով: Մինչ այդ ասվում էր` մենք եղել ենք հին ազգ, մեծ ազգ, մենք ունեցել ենք մեր ոգին: Միայն ասվում էր: Այդ տարիներին հայերն իրենց ազգանունը փոխում էին, դնում Հայկունի, Ամատունի, ասում էին, որ իրենք հայկական այդ տոհմերի շարունակությունն են և երգում էին հայրենասիրական երգեր` ռուսական ռոմանսներով, չգիտեին անգամ՝ որն է հայկական երգը:

Ամռանը հերթական անգամ Հայաստանում էր մեր աշխարհահռչակ հայրենակցուհին` ՀՀ ժողովրդական արտիստ ՀԱՍՄԻԿ ՊԱՊՅԱՆԸ: Այս անգամ նրա հետ մեր երկիր էին ժամանել նաև ամուսինը` թատերական հայտնի գործիչ, հայոց լեզվի, հայ մշակույթի, հայոց պատմության գիտակ Կոնրադ Կուհնը, և դուստրը` տասներկուամյա Սիրանուշը:

Ան ընկերական պարտքն որ մարդու բնութեանը հետ աշխարհ կը բերէ, և ան եղբայրական և ազգային սէրը որ Աստուածային և մարդկային օրէնքները կը գովէ, ոչ ոք կրնայ աւելի օգտակար և վայելուչ կերպով կատարել` ինչպէս ազգային բարերար մը: ...Ազգասիրութիւնը, ազգին հայրենական հոգին վառ պահելը խիստ մեծ բարիք է ազգի մը. և ահա ամէնքն ալ կրնան աս բարերարութիւնն ընել: Կատարեալ բարիք մըն է ազգին` անոր նախատինք և բեռ չըլլալ, և ազգը իրեն նախատինք չսեպել. և ամէն մարդ պարտական է սա բանիս:

Այո, փաստորեն ծնվել է այն ժամանակ, երբ սկիզբ էր առնում, ծննդյանն էր պատրաստվում Առաջին Հանրապետությունը: 1918-ին: Ծնվել է, որքան էլ սիմվոլիկ, Թիֆլիսում. հիշենք, որ հայոց առաջին կառավարությունը նույնպես «ծնվեց» Թիֆլիսում և տևական ժամանակ չէր կարողանում Երևան տեղափոխվել: